Jeśli jesteś uprawniony do zachowku to koniecznie powinieneś przeczytać ten artykuł. Dowiesz się z niego jak zrobić pierwszy krok w kierunku odzyskania swoich pieniędzy, czyli jak wezwać spadkobiercę do zapłaty Twoich pieniędzy. Po co wysyła się wezwanie do zapłaty zachowku? Czy to działa? Na co powinieneś uważać wysyłając tego typu pismo?
zanim przejdziesz do dalszej części artykuły pragnę poinformować Cię, że przygotowałem wzór wezwania do zapłaty zachowku. Więcej szczegółów znajdziesz na końcu tego artykułu
Spis treści
Co to jest wezwanie do zapłaty zachowku?
Wezwanie do zapłaty zachowku jest to pismo, które uprawniony do zachowku wysyła do osoby zobowiązanej do zapłaty zachowku w celu uzyskania zapłaty. Pismo to jest zwykle pierwszym krokiem w kierunku wyegzekwowania należnych pieniędzy. Wysłanie wezwania do zapłaty zachowku pozwala odzyskać pieniądze jeszcze przed wytoczeniem sprawy w sądzie. Odpowiednio sformułowane wezwanie pozwala zaoszczędzić czas i pieniądze, które mogą zostać utracone w trakcie ewentualnego postępowania o zapłatę zachowku.
Przeczytaj także: zachowek – kto, kiedy, ile i jak może żądać.
Jak napisać wezwanie do zapłaty?
O tym jak sporządzić takie pismo i prawidłowo wezwać spadkobiercę do zapłaty zachowku planuję napisać osobny artykuł.
Czy wezwanie do zapłaty zachowku musi być wysłane przez radcę prawnego lub adwokata?
Nie. Faktycznie jest tak, że to prawnicy najczęściej wzywają dłużników do zapłaty. Nie ma to jednak żadnego znaczenia pod względem prawnym. Jeśli zatem potrafisz samodzielnie sporządzić wezwanie to śmiało wysyłaj je we własnym imieniu! Zaoszczędzisz sobie czasu i pieniędzy.
Kiedy wzywać do zapłaty?
Odpowiedź jest krótka: jak najszybciej. Jeśli jesteś uprawniony do zachowku, a osoba zobowiązana do zapłaty nie chce zapłacić to nie zwlekaj. Pamiętaj, że w przypadku roszczeń pieniężnych czas może działać na Twoją niekorzyść. Istnieje ryzyko, że Twoje uprawnienie do zachowku się przedawni. Wówczas zobowiązany do zapłaty zachowku może nie zapłacić i nie poniesie z tego tytułu żadnych konsekwencji. Ponadto, jeśli Twój dłużnik spóźnia się z zapłatą to jest realna szansa, że boryka się z problemami finansowymi. Możliwe też, że próbuje ukryć majątek. Może to skończyć się nawet upadłością. Wówczas będzie Ci jeszcze trudniej odzyskać to co do Ciebie należy. Zatem nie ma na co czekać!
Wezwanie do zapłaty zachowku a przedawnienie
Wysłanie pisma, w którym wzywamy swojego dłużnika do zapłaty określonej kwoty nie przerywa biegu przedawnienia do żądania zachowku. Dochodząc zapłaty swoich pieniędzy warto więc trzymać rękę na pulsie. Należy takżę pilnować, czy nasze roszczenie o zachowek jest w dalszym ciągu zdatne do skutecznego wyegzekwowania – tzn. czy nie jest przedawnione.
O tym, kiedy przerywa się przedawnienie mówi wprost art. 123 Kodeksu cywilnego:
Art. 123 KC [Przerwanie biegu przedawnienia]
§ 1. Bieg przedawnienia przerywa się:
1) przez każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;
2) przez uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;
3) przez wszczęcie mediacji.
§ 2. (uchylony).
Jak widać, wezwanie do zapłaty nie zostało wymienione jako czynność, która wywiera skutek w postaci przerwania biegu przedawnienia. Nie jest to także „czynność przed sądem lub innym organem” w rozumieniu przytoczonego przepisu.
Czy wezwanie może być wysłane mailem?
Można to pytanie nieco zmodyfikować i zapytać, czy wezwanie do zapłaty zachowku musi być wysłane listem? Nie ma takiego wymogu. Wezwać dłużnika do zapłaty można zarówno przy wykorzystaniu tradycyjnej poczty, jak i przy pomocy maila lub SMS’a. Uważam jednak, że najlepiej zrobić to przy wykorzystaniu listu poleconego ze zwrotnym potwierdzeniem odbioru. Takie wezwanie, jeśli zobowiązany do zapłaty zachowku nie zapłaci, będzie najłatwiejsze do przedłożenia przed sądem. Ponadto potwierdzenie odbioru (ewentualnie potwierdzenie awizowania) rozwieje wątpliwości co do próby rozwiązana sporu na drodze polubownej. W praktyce zdarza się bowiem, że spadkobiercy kwestionują otrzymanie wezwania do zapłaty zachowku drogą mailową.
Od jakiej kwoty można wysyłać wezwanie?
Nie ma żadnych ograniczeń co do kwoty wezwania do zapłaty. Pismo takie można wysłać w przypadku każdej należności, nawet niewielkiej. Oczywiście w przypadku bardzo małych kwot może okazać się, że koszty przygotowania i wysyłki wezwania okażą się równe lub wyższe od żądanej kwoty. Nie ma jednak ku temu przeciwwskazań. Możesz więc wezwać spadkobiercę do zapłaty zachowku nawet wtedy, gdy jest Ci winien dosłownie kilka złotych.
Jaki jest charakter prawny wezwania do zapłaty zachowku?
Wezwanie do zapłaty zachowku nie zostało wprost uregulowane w przepisach. Nie znaczy to jednak, że wzywanie zobowiązanych spadkobierców jest działaniem bezcelowym lub bezprawnym. Odpowiednio sformułowane i wysłane wezwanie może stanowić ważny dowód w procesie sądowym. Jest tak z dwóch powodów.
Po pierwsze, jeśli zdecydujesz się skierować sprawę do sądu to wezwanie do zapłaty zachowku zabezpieczy Cię przed zarzutem przedwczesności powództwa i pozwoli uniknąć dodatkowych kosztów. Należy w tym miejscu zwrócić uwagę na art. 101 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym zwrot kosztów należy się pozwanemu pomimo uwzględnienia powództwa, jeżeli nie dał powodu do wytoczenia sprawy i uznał przy pierwszej czynności procesowej żądanie pozwu. Wysłanie dobrze napisanego wezwania jest traktowane jako próba rozwiązania sporu o zachowek w sposób polubowny. Tym samym, jeśli wezwiemy naszego dłużnika do dobrowolnej zapłaty zachowku a ten nam i tak nie zapłaci to da nam powód do wytoczenia sprawy. W rezultacie nie narazimy się na dodatkowe koszty sądowe, które moglibyśmy ponieść gdybyśmy sprawę skierowali od razu do sądu.
Po drugie, jednym z elementów poprawnie sporządzonego pozwu o zapłatę zachowku jest informacja czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu. Jeśli zaś takiej próby nie podjęto, należy wyjaśnić przyczynę takiego stanu rzeczy. Traktuje o tym wprost art. 187 § 1 ust. 3 Kodeksu postępowania cywilnego. W praktyce procesowej wezwanie do zapłaty zachowku jest wskazywane jako próba pozasądowego rozwiązania sporu o zapłatę zachowku. Zatem w stosunkowo prosty i tani sposób unikniemy pytania sądu o to, dlaczego nie próbowaliśmy rozwiązać sprawy w sposób polubowny.
Art. 187 KPC [Treść pozwu]
§ 1. Pozew powinien czynić zadość warunkom pisma procesowego, a nadto zawierać:
1) dokładnie określone żądanie, a w sprawach o prawa majątkowe także oznaczenie wartości przedmiotu sporu, chyba że przedmiotem sprawy jest oznaczona kwota pieniężna;
11) oznaczenie daty wymagalności roszczenia w sprawach o zasądzenie roszczenia;
2) wskazanie faktów, na których powód opiera swoje żądanie, a w miarę potrzeby uzasadniających również właściwość sądu;
3) informację, czy strony podjęły próbę mediacji lub innego pozasądowego sposobu rozwiązania sporu, a w przypadku gdy takich prób nie podjęto, wyjaśnienie przyczyn ich niepodjęcia.
(…)
Czy wzywanie do zapłaty zachowku jest legalne?
Pomagając klientom kilka razy spotkałem się z pytaniem, czy wzywanie spadkobiercy do zapłaty zachowku nie narusza prawa. Wątpliwość taka powstaje w związku z umieszczanym w wezwaniu ostrzeżeniem, iż w przypadku braku zapłaty sprawa skierowana zostanie na drogą sądową. Faktycznie w Kodeksie karnym opisane zostało przestępstwo jakim jest „groźba karalna” (chodzi o art. 190 KK), lecz ostrzeżenie przed wszczęciem postępowania cywilnego w celu wyegzekwowania należnego zachowku nie jest karalne. Zatem jeśli ktoś jest Ci winien pieniądze, możesz go wezwać bez żadnych obaw. Co więcej uważam, że warto to zrobić jak najszybciej!
Ile razy wysyłać wezwanie?
Nie ma tutaj żadnych ograniczeń, ale wystarczy raz. Teoretycznie jednak możesz wysyłać kolejne wezwania aż do skutku, lecz praktyka pokazuje, że takie zachowanie nie ma sensu. Jeśli po pierwszym (ewentualnie drugim) wezwaniu zobowiązany do zapłaty zachowku nie zapłaci lub nie skontaktuje się w celu np. ustalenia planu spłaty to kolejne wezwania nie zmienią jego nastawienia. W takim przypadku musisz pójść krok dalej i rozważyć skierowanie sprawy na drogą sądową.
Wezwanie do zapłaty zachowku a RODO
Po wejściu w życie rozporządzenia w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych (RODO) powstało wiele wątpliwości odnośnie tego w jakim zakresie można przetwarzać dane osobowe. Wątpliwości takie mogą również powstać w związku z koniecznością wzywania do zapłaty naszych dłużników. Przecież jeśli wysyłamy do kogoś pismo to używamy jego imienia, nazwiska i adresu. Czy wysyłając wezwanie do zapłaty zachowku naruszamy dane osobowe naszego dłużnika? Otóż nie.
Odpowiedź na powyższe pytanie znajdziemy w art. 6 RODO. Przepis ten wskazuje, kiedy i w jakim zakresie przetwarzanie danych osobowych jest zgodne z prawem. Jeśli chodzi o wzywanie do zapłaty to bezpośrednią odpowiedź da nam art. 6 ust. 1 lit f RODO. Wynika z niego m.in., że zgodne z prawem jest przetwarzanie danych osobowych celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów. Podstawą prawnie uzasadnionego interesu wzywającego jest zaś dochodzone przez niego roszczenie o zapłatę zachowku. Nie ma przy tym znaczenia, czy wysyłamy wezwanie osobiście, czy też zlecamy to profesjonalnemu pełnomocnikowi (np. radcy prawnemu, adwokatowi).
Zatem wzywanie do zapłaty zachowku jest całkowicie dozwolone z punktu widzenia przepisów o ochronie danych osobowych. Nie ma również potrzeby umieszczenia na wysyłanym wezwaniu informacji o przetwarzaniu danych osobowych.
Artykuł 6 RODO [Zgodność przetwarzania z prawem]
1. Przetwarzanie jest zgodne z prawem wyłącznie w przypadkach, gdy – i w takim zakresie, w jakim – spełniony jest co najmniej jeden z poniższych warunków:
a) osoba, której dane dotyczą wyraziła zgodę na przetwarzanie swoich danych osobowych w jednym lub większej liczbie określonych celów;
b) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania umowy, której stroną jest osoba, której dane dotyczą, lub do podjęcia działań na żądanie osoby, której dane dotyczą, przed zawarciem umowy;
c) przetwarzanie jest niezbędne do wypełnienia obowiązku prawnego ciążącego na administratorze;
d) przetwarzanie jest niezbędne do ochrony żywotnych interesów osoby, której dane dotyczą, lub innej osoby fizycznej;
e) przetwarzanie jest niezbędne do wykonania zadania realizowanego w interesie publicznym lub w ramach sprawowania władzy publicznej powierzonej administratorowi;
f) przetwarzanie jest niezbędne do celów wynikających z prawnie uzasadnionych interesów realizowanych przez administratora lub przez stronę trzecią, z wyjątkiem sytuacji, w których nadrzędny charakter wobec tych interesów mają interesy lub podstawowe prawa i wolności osoby, której dane dotyczą, wymagające ochrony danych osobowych, w szczególności gdy osoba, której dane dotyczą, jest dzieckiem.
(…)
Czy warto wysyłać wezwanie do zapłaty zachowku?
Jeśli poprzednie punkty nie rozwiały Twoich wątpliwości i wciąż zadajesz sobie pytanie, czy warto wzywać zobowiązane osoby do zapłaty zachowku to odpowiem krótko: zdecydowanie warto. Wezwanie do zapłaty zachowku jest stosunkowo prostym i tanim krokiem w kierunku odzyskania swoich pieniędzy. Jeśli zobowiązany nie chce Ci zapłacić to, wysyłając mu dobrze skonstruowane wezwanie, możesz sobie jedynie pomóc. Co więcej, jeśli wezwanie nie przyniesie zamierzonego rezultatu to możesz od razu skierować sprawę do sądu, a następnie do komornika. Pamiętaj jednak, aby pilnować terminu przedawnienia. Chroń także dokumenty, które uzasadniają Twoje żądanie. Zbieraj też wszelką korespondencję, która uprawdopodabnia, że wysokość żądanego zachowku. I najważniejsze: nie zwlekaj! Czas może działać na Twoją niekorzyść.
Ile kosztuje wezwanie do zapłaty zachowku?
Na to pytanie muszę odpowiedzieć najczęstszą odpowiedzą prawnika: to zależy. Gdy zdecydujesz się napisać wezwanie do zapłaty zachowku samodzielnie, to oczywiście nic nie zapłacisz. Jednakże, jeśli na co dzień nie masz do czynienia z takimi pismami to sporządzenia dobrego i skutecznego wezwania do zapłaty zachowku może sprawić Ci trudność. Wtedy warto rozważyć pomoc specjalizującego się w tej tematyce prawnika. Korzystając z kancelarii prawnej musimy przygotować się na koszt od około 200 zł w górę. Jest też inna możliwość. Mając na względzie wiele próśb o przygotowanie indywidualnego wezwania do zapłaty zachowku, przygotowałem wzór wezwania do zapłaty zachowku wraz z komentarzami zawierającymi instrukcje jak go poprawie wypełnić. Możesz go kupić w atrakcyjnej cenie klikając <<tutaj>>
Wezwanie do zapłaty zachowku – wzór przygotowany przez prawnika
Jak już wspomniałem, po przygotowaniu ponad kilkudziesięciu indywidualnych wezwań, przygotowałem wzór wezwania do zapłaty zachowku do samodzielnego wypełnienia. Zawiera on komentarze i wskazówki, dzięki którym każdy może w mniej niż 10 minut przygotować wezwanie do zapłaty zachowku, które będzie wyglądało jak przygotowane w całości przez prawnika. Jeśli jesteś zainteresowany, kliknij w przycisk poniżej.