Intercyza pomaga uregulować kwestie związane z majątkiem małżonków. Z tego artykułu dowiesz się jakie jest jej znaczenie przy dziedziczeniu. Intercyza a spadek.
Spis treści
Co to jest intercyza?
Małżeństwo „automatycznie” powoduje powstanie wspólności majątkowej. Możliwe jest jednak odmienne ukształtowanie kwestii majątku w małżeństwie. Służy temu umowa majątkowa małżeńska, nazywana intercyzą. Jest to zawierana przez małżonków umowa służąca do wprowadzenia między nimi innego niż ustawowy ustroju małżeńskiego. Zapewnia przejrzystą sytuację finansową zarówno w trakcie, jak i po ustaniu małżeństwa. Najczęściej spotykanym rodzajem tej umowy jest umowa wyłączająca wspólność majątkową, wprowadzająca rozdzielność majątkową. Nie jest to jednak jedyny dopuszczalny wariant. Ustawową wspólność majątkową można zastąpić także umownym ustrojem rozszerzonej wspólności majątkowej, ograniczonej wspólności majątkowej albo rozdzielności majątkowej z wyrównaniem dorobków. Umowę taką można podpisać zarówno przed zawarciem małżeństwa jak i w trakcie jego trwania.
Intercyza a dziedziczenie
Wbrew powszechnemu przekonaniu zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej, nie wyłącza dziedziczenia małżonków po sobie z ustawy. Jest tak nawet w przypadku intercyzy ustanawiającej rozdzielność majątkową. Dziedziczenie na podstawie ustawy ma zaś miejsce przede wszystkim wtedy, gdy spadkodawca nie pozostawił testamentu, a więcej na ten temat możesz przeczytać w artykule Dziedziczenie ustawowe, czyli kto dziedziczy, gdy nie ma testamentu.
Intercyza a zachowek
Zawarcie umowy majątkowej małżeńskiej nie wpływa na uprawnienie małżonka do zapłaty zachowku. Tym samym w sytuacji, gdy jeden z małżonków sporządził testament, w którym nie uwzględnił drugiego małżonka (pominął go) to intercyza nie będzie miała żadnego wpływu na możliwość skutecznego żądania zachowku przez tego małżonka. W niektórych przypadkach możliwe jest jednak takie ukształtowanie spraw, by małżonek zachowku nie otrzymał. Więcej na temat możesz przeczytać w artykule Zachowek – kto, kiedy, ile i jak może żądać?
Intercyza a wielkość spadku
O ile intercyza nie ma znaczenia dla dziedziczenia jako takiego to może istotnie wpłynąć na to co wejdzie w skład spadku. Jest to zależne od treści zawartej umowy małżeńskiej. Gdy intercyza nie została zawarta, a więc w przypadku wspólności majątkowej, małżonek spadkodawcy, niezależnie od treści testamentu i kręgu osób powołanych do spadku, otrzyma ½ majątku wspólnego małżonków (jako współwłaściciel). Pozostała część będzie zaś wchodzić w skład spadku .
Gdy została zawarta umowa wprowadzająca rozdzielność majątkową skutek jest taki, że składniki majątkowe każdego z małżonków wchodzą w skład majątku osobistego, a nie wspólnego. Tym samym, z uwagi na brak współwłasności, nie nastąpi podział majątku wspólnego. W zależności od treści intercyzy może to spowodować osłabienie albo wzmocnienie sytuacji majątkowej małżonka, np. gdy jego majątek osobisty był znacznie większy od majątku drugiego z nich.
Przeczytaj także: Kiedy testament własnoręczny jest ważny?
Podstawa prawna
Kodeks rodzinny i opiekuńczy: art. 47.
Kodeks cywilny: art. 931 – 933.